De succesvolle podcast ADHD Dingen van Nirma Haggenburg bestaat alweer twee jaar. Wat begon als haar manier om meer van (haar) ADHD te snappen, werd een ware hit onder podcast luisteraars. Lees hieronder Nirma’s verhaal over hoe ze -mede dankzij de podcasts- steeds meer haar eigen dingen is gaan doen.
Tekst: Nirma Haggenburg / foto: Henk van Dijk
Stel je voor dat je een persoon bent met een alsmaar voortdurende stroom gedachten. Positieve gedachten, maar stiekem ook veel negatieve gedachten. Dat afleiding zoeken de enige manier voor je is om van die gedachtestroom los te komen. En stel je voor dat je, toch redelijk onverwachts, een label krijgt die dat dit gedrag volledig verklaart.
Die persoon ben ik. Mijn naam is Nirma, ik ben 30 jaar en ik ben de maker van de podcast ADHD Dingen. Twee jaar geleden heb ik de diagnose ADHD gekregen en niet heel lang daarna ben ik de podcast begonnen. Ik wilde begrijpen wat ADHD precies is en wilde die kennis ook graag met anderen delen.
Een podcastaflevering van ADHD Dingen verwelkomt je vaak met de frase: “Welkom in mijn hoofd. Mijn ADHD-hoofd”. Graag wil ik je nu verwelkomen in mijn verhaal. Mijn ADHD-verhaal. Aan de hand van een selectie uit mijn podcastafleveringen neem ik je mee in hoe ik van die ene persoon die steeds tegen muren in het eigen hoofd aanliep, transformeerde naar iemand die wel gelooft dat ze iets kan.
Wat is ADHD
Zeker in de beginfase vond ik het heel lastig te benoemen wat ADHD voor mij precies was. Je krijgt het label ADHD. En dan? Wat betekent dit voor mij? Ik merkte dat het voor mij geen superpower was, zoals sommige mensen beweren. Daar kreeg ik de kriebels van. Maar ik was en ben er ook van overtuigd dat er niet alleen maar negatieve kanten aan ADHD zijn, ook al is er veel focus op het negatieve. Waar ik naar op zoek was, was een kritische blik die de positieve en negatieve kanten van ADHD beschouwt. Zo kwam het idee van de podcast. En dat dan in een dialoogvorm, voor de afwisseling van stemmen. Mijn moeder zei: moet je dit wel doen? En ik dacht: ja juist! Ik koos voor wat ik wilde. Dit was mijn eerste stap in het loslaten van wat ik denk te moeten. Niet luisteren naar wat hoort en op mijn eigen idee vertrouwen.
Podcast-WEETJE: ADHD is een aantal eigenschappen bij elkaar, zodanig dat je er dagelijks last van hebt. Veel mensen hebben wel een aantal eigenschappen van ADHD, maar dan heb je nog niet meteen ADHD. “Oohjah, ik heb ook last van uitstelgedrag en mij lukt het ook om daar mee om te gaan, dus dat zou jou ook moeten lukken.” Herkenbaar?
De diagnose krijgen
In deze aflevering hoor je verschillende ervaringsverhalen. Het delen van verhalen en in gesprek gaan met mede ADHD’ers is fijn als je de diagnose krijgt. Door het delen van verhalen, de verklaring van ‘hoe je bent’ door het label en het maken van de podcast kreeg ik woorden voor wat er zich in mijn hoofd afspeelde. Mijn hele leven gebeurde er al zoveel in mijn hoofd, maar ik kon dit niet goed uitleggen en daardoor begrepen mensen in mijn omgeving mijn gedrag ook niet. Net zomin als ikzelf eigenlijk. Zo wist ik dat er meer in mij zat, maar dat dit er nog niet uitkwam. Dat vond ik erg frustrerend.
Sinds de diagnose heb ik meer begrip voor mijzelf en meer begrip uit mijn omgeving. Ik sta meer stil bij negatieve gevoelens en maak dingen veel eerder bespreekbaar. Vroeger ging het veel meer over acties (dit en dat moet ik nog doen). Nu voer ik veel vaker gesprekken over gevoel, ervaring en motivatie. Vaak helpt alleen het uitspreken van wat er zich in mijn hoofd afspeelt al. Die dingen in mijn hoofd worden daarmee meteen al gerelativeerd. En voor deze openheid krijg je vaak ook openheid van de ander terug.
Medicijnen
Er zijn veel soorten medicijnen en mensen reageren er verschillend op. Ze kunnen direct een ontzettend groot verschil maken, zowel positief als negatief. Helaas heb ik afgelopen jaren veel negatieve verhalen gehoord over de dosering en begeleiding rondom medicatie. Voor mijzelf was de zoektocht naar de juiste medicijnen en de juiste dosering ook een ware rollercoaster. Maar na een dik jaar heb ik gevonden wat bij mij past.
Eén van de grote voordelen van de goede medicatie in de juiste dosering is dat ik niet zo lang blijf hangen in (negatieve) gedachten, waardoor ik van de nadenkstand in de actiestand kom. Door de medicijnen werd er een patroon doorbroken van heel lang nadenken voordat ik bijvoorbeeld een mail (terug) durfde te sturen. In de actiestand, door de medicijnen, leerde ik dat ik het wèl kan. Het werd nieuw gedrag. Nu kan ik mails sturen met of zonder medicijnen en dat zonder eerst weken te denken over het feit ‘dat ik dat ene mailtje nog écht moet versturen’. Al is dat soms nog wel lastig als ik zeer druk ben.
Podcast-WEETJE: Methylfenidaat is al meer dan 70 jaar lang het meest voorgeschreven medicijn voor mensen met ADHD.
Uitstelgedrag
Ik dacht altijd al wel dat er zoveel meer achter mijn uitstelgedrag zat. Anderen zeiden: “Joh, doe het maar gewoon”. Nee, voor mij is het niet gewoon doen. Als het gewoon te doen was, had ik het wel gedaan. Waarom stelde ik dan uit? Na de diagnose was ik me veel meer bewust van mijn eigen uitstelgedrag, omdat ik door de medicijnen wel veel meer ging doen. Toch bleven sommige taken alsnog liggen. Zo kon ik op onderzoek gaan waarom ik uitstelde. Ik kwam erachter dat er een aantal factoren waren: ik had geen overzicht, ik wist het eindresultaat niet of ik had last van negatieve gevoelens, zoals angst en perfectionisme.
Eerder wist ik ook niet dat ik het zo hard nodig had om het op mijn eigen creatieve manier te doen. Een projectplan als voorbeeld. Voorheen dacht ik altijd: Ik moet dit doen en moet mij houden aan het format. Maar dat werkt voor mij dus niet. Dan loop ik vast. Dingen op mijn eigen manier doen is belangrijk voor mij. De bewustwording daarvan is zó belangrijk en nu pas ik het ook toe. Met als grote verassing dat mijn werkgever juist blij is met deze creativiteit.
ADHD op je werk
In de afgelopen twee jaar is er voor mij ook veel veranderd op werkgebied. Anderhalf jaar geleden ben ik begonnen als studiecoach op het mbo en dit jaar ben ik ook begonnen als projectleider. Om het helemaal af te maken ben ik ook gestart als coach voor mensen met ADHD en staat ‘ADHD Dingen’ ingeschreven bij de KvK. Het is zo belangrijk als persoon met ADHD (dit geldt voor iedereen maar zeker voor iemand met ADHD!) dat je een juiste werkplek hebt. Voor mij betekent een juiste werkplek: dat ik afwisseling heb, mijn creativiteit kan uiten, waar ik mensen kan helpen en waar mijn werk impact heeft!
Podcast-WEETJE: “Durf uit te spreken wat jij nodig hebt in je werk. Wees je bewust van jouw sterke punten en wat jou minder ligt. Hoe kan je ervoor zorgen dat je meer gaat doen waar je goed in bent?” (Hans van de Velde)
Podcast-WEETJE: Mensen met ADHD hebben doorgaans veel doorzettingsvermogen maar ze zetten dit vooral in om zich aan te passen aan ‘hoe het hoort’. Ze forceren zich en dat kost onwijs veel energie. Wellicht kun je het werk wel aan, maar kom je eigenlijk niet tot je recht. Dat gaat uiteindelijk ten koste van jezelf.
Podcast-WEETJE: Veel mensen krijgen de diagnose ADHD op latere leeftijd na een burn-out. Zij hebben zich zo lang aangepast en zijn zo over hun eigen grenzen heen gegaan. Luister ook naar de aflevering over burn-out.
Positieve kanten van ADHD
Na meer dan twee jaar diagnose en na twee jaar podcast merk ik dat ik veel meer rust heb gekregen en dat ik op bijna alle gebieden ben gegroeid: familie, werk, persoonlijk, liefde. Ook ben ik door wat ik heb geleerd veel positiever over ADHD. Ik gun mensen die minder positief over hun ADHD zijn de rust, het overzicht en het zelfvertrouwen van het positief naar je ADHD kunnen kijken. ADHD is nog steeds geen superpower, het is nog steeds lastig. Maar het is voor mij in de afgelopen anderhalf jaar wel veel minder lastig geworden.
Mijn ervaring is dat je, zelfs als ADHD´er, je passie kunt vinden, je intuïtie kunt volgen, dichter bij je gevoel kunt staan (hoe eng dat ook is) en dat het gewoon goed kan komen. Bijzonder hoe je, door te weten dat je ADHD hebt en hiermee aan de slag te gaan, zo kunt veranderen in twee jaar, maar toch zo jezelf bent gebleven. Of misschien dat ik zelfs meer mezelf ben geworden.
Meer over Nirma en haar podcast ADHD Dingen.
Dit artikel verscheen eerder in Impuls & Woortblind Magazine nr 2-2022. Download hier de PDF-versie.
