Onderzoek over ADHD-medicatie verdient nuance
17 mei 2024
In een uitzending van Nieuwsuur op 14 mei vertelde UMCG-onderzoekster Anne-Flore Matthijssen over de resultaten van de studie die zij had gedaan in 2019. Het ging om een onderzoek naar de effectiviteit van methylfenidaat voor ADHD op langere termijn.
Maar zoals zo vaak met korte uitzendingen ging er veel informatie verloren en bleef er een te simpele conclusie over: 40% van de kinderen kan na twee jaar stoppen omdat methylfenidaat dan niets meer doet.
Prima hulpmiddel
Wij willen als vereniging voor mensen met o.a. ADHD graag wat nuancering brengen in de inhoud van de genoemde Nieuwsuur-rapportage. Methylfenidaat is wel een prima hulpmiddel bij kinderen met ADHD, ook na meer dan twee jaar gebruik. Monitoring is hierbij wel essentieel: zo nodig de dosering bijstellen, geen belangrijke bijwerkingen accepteren en regelmatig stoppen om het effect te beoordelen.
Kanttekeningen bij het onderzoek
Het onderzoek uit 2019 waarover Matthijssen vertelt, betreft een studie waarbij 530 kinderen gevraagd werd om deel te nemen. Daarvoor moesten ze voldoen aan verschillende eisen waaronder een hele specifieke medicatie-dosering bij de start van de studie: 1x 36 of 54 mg langwerkend methylfenidaat. Deze eisen maakten dat veel kinderen niet meededen (want het ging goed op een andere dosering en die wilden ze graag zo houden). Uiteindelijk deden er slechts twee groepen van 47 kinderen mee. Waarvan er ook nog aantal halverwege afhaakten vanwege klachten door de lagere dosering dan ze gewend waren. De resultaten hebben dan ook betrekking op een kleine groep, die bovendien geen op hun persoon aangepaste hoeveelheid medicatie kregen. Je kunt je afvragen hoe representatief deze studie is geweest voor het al dan niet effectief zijn van methylfenidaat.
Stopweek? Zeker doen!
Meer zaken in de uitzending behoeven wat nuance. Zo vond de voorzitter van de kinderpsychiaters dat er 1x per jaar een stopweek ingesteld zou moeten worden. Dit staat echter al sinds 2019 in de Zorgstandaard ADHD en dat hoort dus iedereen te doen. Als dat niet gebeurt, bestaat de kans dat je de dosis niet goed afstemt op groei en ontwikkeling en op veranderende omgevingsfactoren (zoals bijvoorbeeld school, puberteit, hormonen). En ja, dan kun je ook ontdekken dat medicatie soms niet meer nodig is. Zeker doen dus!
Hardnekkige aversie
Schokkend was ook dat uit onderzoek van het UMCG blijkt veel huisartsen druk van ouders of school voelen om medicatie voor te schrijven of om een ADHD-onderzoek te laten doen. Wij vragen ons af waarom zo veel huisartsen niet willen luisteren naar de zorgen van ouders. Waarom toch die hardnekkige aversie tegen ADHD en tegen “Ritalin”. Dit leidt zeker tot onnodig lijden bij kinderen door onderbehandeling. Er is nog veel voorlichting nodig over het effect van ADHD-medicatie. En dan niet alleen over de over de potentiële en ongewenste bijwerkingen van medicatie maar ook over de nadelen van het niet geven van medicatie als het wel nodig is.
