Zijn gedachten dwarrelen alle kanten op. Een agenda bijhouden lukt hem niet. Rekeningen laat hij veel te lang liggen. Afspraken komt hij niet of moeizaam na. Slapeloosheid is voor hem de normaalste zaak ter wereld. Zijn gebrek aan zelfvertrouwen schrijnt.
Welkom in de wereld van deze ADD’er.
Om goed te kunnen functioneren, zeggen mensen in mijn omgeving, is gelukkig zijn met jezelf de eerste vereiste. En dat is ook zo. Maar hoe kan ik gelukkig zijn met mijzelf als niets in mijn leven op rolletjes loopt en het stemmetje in mijn hoofd mij daar onophoudelijk voor berispt?
Want, tja, mijn binnenste ik, dat is mij er eentje.
Twintig procent
Sinds zo lang ik mij kan heugen, zegt het stemmetje mij over alles wat ik doe of wil doen dat ik het niet kan of dat anderen het beter kunnen, waardoor ik blokkeer. Vanaf mijn zestiende al is schrijven mijn grote liefde, bijvoorbeeld, wat betekent dat ik nu bijna drie decennia rondloop met het gevoel dat ik een permanent schrijversblok heb. Natuurlijk, ik schrijf wel, al is het niet genoeg, maar het gaat van hot naar her, heeft kop noch staart, en als ik teruglees wat ik heb geschreven, walg ik van mijn gebrek aan talent.
Ik schaam mij chronisch voor mijzelf.
Maar nu, op mijn vijfenveertigste, maak ik eindelijk serieuze stappen om dit zelfdestructieve zelfbeeld, want dat is het, te doorbreken. Dat komt doordat ik enige maanden geleden, na al die jaren worstelen, gediagnosticeerd ben. Met ADD, dus.
Die diagnose is ontzettend belangrijk geweest voor mij, omdat ik eindelijk weet hoe het komt dat ik mij altijd voel alsof ik op twintig procent van mijn kunnen functioneer. Tegelijkertijd wil dat niet zeggen dat het nu beter met mij gaat. Ik zou zelfs willen stellen dat ik sinds de diagnosestelling, een halfjaar geleden, nog verder ben ingekakt.
Schrijnend
Momenteel heb ik geen vast werk. Voor een uitkering kom ik niet in aanmerking, aangezien ik enige tijd geleden mijn eigen huis heb verkocht en nu in officieuze onderhuur woon in de huurwoning van een man die met een bijstandsuitkering een nieuw leven heeft opgebouwd in het buitenland. Ik kan mij hier niet inschrijven. De afgelopen maanden heb ik geleefd van mijn spaargeld en de kleine winst over de verkoop van het huis.
Mijn geld is bijna op en omdat ik geen uitkering krijg, slaat de paniek toe. Tegelijkertijd heeft mijn werkloosheid ervoor gezorgd dat zelfs de laatste restjes structuur die ik had, zijn weggevallen. Tegenwoordig is het vroeg als ik om drie uur ’s nachts naar bed ga en normaal om een half uurtje later weer op te staan en vervolgens tot zes uur in de ochtend mijn tijd te verdoen met tv-kijken en Facebook.
Opmaat
Deze functioneringsproblemen afdoen als ADD-gerelateerd is te gemakkelijk, als het daar bij blijft. Waar het om gaat is dat ik de boel weer op de rails krijg. Toch kan ik niet anders dan zeggen dat mijn leven er anders uit zou hebben gezien als ik eerder was gediagnosticeerd. Misschien is het zelfs wel belangrijk om dit mijzelf voor te houden, aangezien het mij helpt te groeien in het besef dat ik in de kern dus wel degelijk de potentie heb om mij aan deze misère te onttrekken.
Met de diagnose kwamen de medicijnen. En die helpen mij, zeker. Zo voel ik mij energieker, ondanks mijn gebrek aan slaap en slaapritme. Ook lukt het beter om mijzelf aan te zetten tot actie en om zodra ik in actie ben de focus erop te houden. Het zelfvertrouwen is daardoor groter, waardoor ik milder ben voor mijzelf en mijn huidige situatie kan zien als opmaat naar betere tijden. In die zin blijf ik rustig onder mijn paniek.
Aftrap
Maar de medicijnen hebben mijn fundamentele ik niet veranderd. Onder dat laagje groei woont nu eenmaal dat richtingloze mannetje met dat stemmetje in zijn hoofd. Om echt de weg naar boven te kunnen inslaan, heb ik tijd en geld nodig. Maar dat laatste heb ik niet meer, wat betekent dat ik als een razende aan de slag moet om geld te verdienen. In de tussentijd blijf ik dan aan mijzelf werken om definitief los te breken uit de negatieve spiraal waarin ik mijzelf gevangen heb gehouden.
De serieuze stappen die ik maak en moet blijven maken, krijgen een duw in de rug van de acute geldzorgen. Het is nu of nooit, besef ik, om te leren en te laten zien wat ik in mijn mars heb. De medicijnen helpen mij aan voldoende focus en zelfvertrouwen om dat te doen. Vandaar dat ik deze woorden niet alleen opschrijf, maar ook nog naar buiten durf te sturen om als startschot te dienen voor mijn nieuwe leven.
Voordeel
Als ADD’er heb ik moeite om het geijkte pad te volgen en heb ik behoefte aan kaders en deadlines, juist om te kunnen freewheelen. Ik heb de neiging nooit tevreden te zijn over mijzelf en mij te verliezen in rand- en bijzaken. Dat hoort bij mij. Tegelijkertijd kan ik mij goed inleven in anderen, heb ik een brede interesse, draag ik mijn rol in het leven als een jas en ben ik deadlinebestendig. Een schouderklopje laat mij stralen.
Ik begin mijzelf te begrijpen en daardoor te waarderen. Ja, ik heb ADD. Maar dat is geen aandoening, afwijking of tekortkoming, het is een manier van zijn. Waar ik voor moet waken is om mijzelf ermee te identificeren, mij erachter te verschuilen zoals ik dat deed achter mijn tomeloze rusteloosheid voordat die duiding kreeg. Ik moet er mijn voordeel mee doen door er nieuwe zelfkracht uit te halen. Dat verdien ik, na jaren geploeter. Daarmee heb ik bij dezen een begin gemaakt.
Jaïro
